Oorlogsmonument Sint-Martens-Latem (beide wereldoorlogen)
SML_POLS_MVDA_2013_002
Het gedenkteken voor de Latemse oorlogsslachtoffers van W.O.I en W.O.II werd ingehuldigd op 23 juli 1950 in aanwezigheid van toenmalig Oost-Vlaams provinciegouverneur Van den Boogaerde. Dit monument stond destijds opgesteld aan het gemeentehuis van Latem.
Bij de opening van het nieuwe gemeentehuis werd het gedenkteken overgebracht naar de begraafplaats, waar het goed tot zijn recht komt.
Het monument is opgedragen aan alle Latemse slachtoffers van beide wereldoorlogen. Het gedenkteken staat op een grasveld aan de rechterzijde van de begraafplaats. Voor het monument ligt een perkje dat afgesloten is met een gietijzeren omheining. Via een hekje in de voorzijde van de omheining kan men het perk betreden. Het oorlogsgedenkteken staat op een arduinen verhoog van drie tredes. Het monument bestaat uit een langwerpige arduinen gedenksteen, die is opgevat als een vast drieluik. Het middengedeelte is hoger dan de twee zijdelen. Op het hardstenen gedenkteken zijn drie koperen platen bevestigd. De koperen plaat op het verhoogde centrale gedeelte brengt hulde aan de militaire- en burgerlijke slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog. De plaat aan de linkerzijde van het monument is opgedragen aan de ‘militaire slachtoffers’ van ‘1940-1945’, terwijl de rechterzijde op zijn beurt is opgedragen aan de ‘burgerlijke slachtoffers’ van ‘1940-1945’.
Op de koperplaat op het middengedeelte staat in verheven letters te lezen ‘De gemeente St. Martens-Latem aan haar ingezetenen gestorven voor het vaderland’. Vervolgens worden onder ‘Oud-strijders’ de namen opgesomd van de gesneuvelde Latemse soldaten. Ook de plaats en datum van hun overlijden wordt meegegeven. Deze gegevens zijn eveneens terug te vinden op het militaire oorlogsgedenkteken in de parochiekerk. Enkel de naam van de gesneuvelde militair Octaaf Cnudde komt niet voor op het gedenkteken in de kerk.
Na de opsomming van de gesneuvelde soldaten volgt de lijst van ‘burgerlijke slachtoffers’. Net als bij andere twee koperplaten is onderaan het begin- en eindjaar van de oorlog aangebracht. Hier is dat vanzelfsprekend ‘1914-1918’. Dit oorlogsmonument staat niet bol van de symboliek. Er is geen enkele verwijzing naar het christelijke geloof. Dat is vrij uitzonderlijk voor oorlogsmonumenten in de streek. Het centrale gedeelte van het gedenkteken wordt wel bekroond door een arduinen blok met daarop een klauwende Vlaamse leeuw in laagreliëf.
Dit monument is zeer architecturaal opgevat. Men kan spreken van een’ gedenkmuur’ voor de Latemse oorlogsslachtoffers.
Het monument is opgedragen aan alle Latemse slachtoffers van beide wereldoorlogen. Het gedenkteken staat op een grasveld aan de rechterzijde van de begraafplaats. Voor het monument ligt een perkje dat afgesloten is met een gietijzeren omheining. Via een hekje in de voorzijde van de omheining kan men het perk betreden. Het oorlogsgedenkteken staat op een arduinen verhoog van drie tredes. Het monument bestaat uit een langwerpige arduinen gedenksteen, die is opgevat als een vast drieluik. Het middengedeelte is hoger dan de twee zijdelen. Op het hardstenen gedenkteken zijn drie koperen platen bevestigd. De koperen plaat op het verhoogde centrale gedeelte brengt hulde aan de militaire- en burgerlijke slachtoffers van de Eerste Wereldoorlog. De plaat aan de linkerzijde van het monument is opgedragen aan de ‘militaire slachtoffers’ van ‘1940-1945’, terwijl de rechterzijde op zijn beurt is opgedragen aan de ‘burgerlijke slachtoffers’ van ‘1940-1945’.
Op de koperplaat op het middengedeelte staat in verheven letters te lezen ‘De gemeente St. Martens-Latem aan haar ingezetenen gestorven voor het vaderland’. Vervolgens worden onder ‘Oud-strijders’ de namen opgesomd van de gesneuvelde Latemse soldaten. Ook de plaats en datum van hun overlijden wordt meegegeven. Deze gegevens zijn eveneens terug te vinden op het militaire oorlogsgedenkteken in de parochiekerk. Enkel de naam van de gesneuvelde militair Octaaf Cnudde komt niet voor op het gedenkteken in de kerk.
Na de opsomming van de gesneuvelde soldaten volgt de lijst van ‘burgerlijke slachtoffers’. Net als bij andere twee koperplaten is onderaan het begin- en eindjaar van de oorlog aangebracht. Hier is dat vanzelfsprekend ‘1914-1918’. Dit oorlogsmonument staat niet bol van de symboliek. Er is geen enkele verwijzing naar het christelijke geloof. Dat is vrij uitzonderlijk voor oorlogsmonumenten in de streek. Het centrale gedeelte van het gedenkteken wordt wel bekroond door een arduinen blok met daarop een klauwende Vlaamse leeuw in laagreliëf.
Dit monument is zeer architecturaal opgevat. Men kan spreken van een’ gedenkmuur’ voor de Latemse oorlogsslachtoffers.
Manuel Van den Abeele (fotografen)
2012